(5 از 1 نظر)
ایران با موقعیت جغرافیایی خشک و نیمه خشک خود، در بسیاری از مناطق با کمبود آب مواجه است. افزایش جمعیت، تغییرات اقلیمی، و کاهش بارندگی از عواملی هستند که بحران آب را تشدید کرده اند. در این مقاله، به راهکارهای اساسی، از جمله تصفیه آب دریا و انتقال آب، برای تامین منابع آبی در مناطق کم آب ایران خواهیم پرداخت.
مناطق کم آب ایران عمدتاً در بخش های مرکزی، شرقی و جنوبی کشور قرار دارند و با کاهش بارش و افزایش دما، نیاز به تامین آب از طریق منابع جایگزین به شدت احساس می شود. استان هایی مانند سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد، خراسان جنوبی، هرمزگان، فارس و اصفهان از جمله مناطقی هستند که با بحران کم آبی دست و پنجه نرم می کنند. در این مناطق، دسترسی به منابع آب شیرین زیرزمینی به دلیل برداشت بیش از حد و خشکسالی های متوالی کاهش یافته و نیازمند اجرای طرح های جایگزین است.
تصفیه آب دریا یکی از موثرترین راهکارها برای تامین آب در مناطقی است که به منابع آب شیرین دسترسی ندارند. برخی از روش های مهم تصفیه آب دریا عبارتند از:
اسمز معکوس با استفاده از غشاهای نیمه تراوا، نمک ها و آلاینده های موجود در آب دریا را جدا کرده و آب شیرین تولید می کند. این روش به دلیل کارایی بالا و مصرف انرژی نسبی پایین تر نسبت به سایر روش ها، در بسیاری از مناطق کم آب کاربرد دارد.
این روش که با تبخیر آب و سپس متراکم سازی بخار انجام می شود، کیفیت بالایی از آب شیرین را تولید می کند. تقطیر حرارتی به ویژه در مناطقی با منابع انرژی ارزان یا بازیافتی، به صرفه تر است.
در این روش از میدان الکتریکی برای جدا کردن یون های نمک از آب استفاده می شود. این روش معمولاً برای آب هایی با شوری متوسط و در مناطقی که منابع انرژی الکتریکی ارزان دارند، به کار گرفته می شود.
هرچند تصفیه آب دریا یک راهکار مفید است، اما اجرای آن با چالش هایی مواجه است که باید مورد توجه قرار گیرد:
یکی دیگر از روش های تامین آب در مناطق کم آب، انتقال آب از منابع آبی موجود به این مناطق است. برخی از مهم ترین طرح های انتقال آب در ایران شامل موارد زیر می شود:
این طرح با هدف انتقال آب شیرین شده از دریای عمان به استان هایی مانند سیستان و بلوچستان، کرمان و یزد طراحی شده است. این انتقال می تواند نیازهای صنعتی و شرب این مناطق را تا حد زیادی برطرف کند.
این طرح انتقال آب از خلیج فارس به استان های کم آب مانند هرمزگان و فارس را شامل می شود. آب تصفیه شده برای تامین نیازهای شرب، صنعتی و کشاورزی در این استان ها استفاده می شود.
این طرح ها شامل انتقال آب از استان هایی با منابع آبی بیشتر مانند چهارمحال و بختیاری به استان هایی مانند اصفهان و یزد است. هرچند که این طرح ها بعضاً با مخالفت هایی مواجه هستند، اما در مواردی که منابع آبی محدود باشد، می توانند بخشی از بحران کم آبی را کاهش دهند.
تاثیرات مثبت انتقال آب
چالش های انتقال آب
تامین آب در مناطق کم آب ایران نیازمند برنامه ریزی جامع و استفاده از ترکیب فناوری های نوین و طرح های انتقال آب است. تصفیه آب دریا و انتقال آب، هر دو به عنوان راهکارهایی موثر در تامین آب برای مناطق خشک و کم آب، می توانند در کاهش بحران آب موثر باشند. با این حال، برای موفقیت این طرح ها باید چالش های فنی، مالی و زیست محیطی را به دقت مورد توجه قرار داده و از روش های مدیریت پایدار منابع آبی استفاده کرد.
دسته بندی:
تصفیه آبنویسنده : بهاره افشار
تاریخ انتشار:25 آبان 1403